«KIMERAvsKIMERA»

Iraunkortasunaren eta “ekoindustriaren” eta kulturaren eta sormenaren sektoreen arteko hibridazio- eta kosorkuntza-esperientzia, aurretik ditugun trantsizio ekologiko, sozial eta produktiboei elkarrekin heltzeko.
«KIMERAvsKIMERA» BIDCk (Bilbao Bizkaia Design Council) sustatutako proiektua da, Bilbao Bizkaia Design Week 2020 (BBDW20) ekimenaren barruan, EmpatíaRE gaiaren barruan garatu zena. Azaroaren 19tik abenduaren 10era bitartean egindako jardueren multzoa, ACLIMA euskal ingurumen-klusterreko enpresa eta profesionalen eta EIDE, KARRASKAN eta Wikitoki elkarteen partaidetzarekin, beste esparru batzuetako pertsonekin batera (unibertsitateak, erakundeak). ColaBoraBorak diseinatu eta emandako prozesua.
«KIMERAvsKIMERA» munstroen eta Z serieko filmen metaforarekin jolastuz gertatu da, ziurgabetasunean eta dimentsio anitzeko krisian, egoera apokaliptiko eta eraldatzaile historiko honi heltzen lagun diezaguketen harreman eta proposamen berriak bilatuz. Potentziaz betetako topaketa bat, bi sektoreren artean — jasangarritasuna eta “ekoindustria” eta kultura eta sormena —, elkarrekin lan eginez gero, aukera eta erantzun ugari sor ditzaketenak, honako hauekin zerikusia dutenak: nola lagun dezake sektore horien hibridazioak aurrez aurre dugun trantsizio ekologiko, sozial eta produktiboan? Nola proiekta daiteke hori berrikuntzarantz, ingurumeneko zerbitzu aurreratuak garatzeko, nola ezar daiteke gizarte zirkularreko prozesu bat, eta nola ezar daiteke hori ekoizpen-eredu berde bat?
Elkarrekin sortzeko saio batzuen inguruan egituratutako esperientzia bat, Serie C-ko (Circular) film bat nolakoa izango litzatekeen lantzeko, KIMERA KIMERAren aurka, kontzeptuaren esanahi bikoitzetik abiatuta, munstro mutante suntsitzaile gisa eta lortu ezinezko irrika gisa. Errealitate beraren bi aurpegi, mundu zirkularrago baten aldeko lehia gogorrean. Zer sor daiteke kimera suntsitzailearen eta kimera birsortzailearen, mehatxuaren eta utopiaren arteko talkatik?

«KIMERAvsKIMERAk» Bilboko Zorrotzaurre uhartean kokatu du bere jarduteko agertoki fisiko sinbolikoa, hiria berroneratzeko prozesuan baitago bete-betean, eta horrek lur guztia mugitzen eta erabateko eraldaketa eragiten ari da. Espazio horretan ez ezik, elkarrekin lotutako hiru agertoki tematikoren inguruan ere lan egin da: Hiri Erresilientea, Bizi Kalitatea eta Ekonomia Zirkularra. Hori guztia herritarren parte-hartzeak eta erabiltzaileekiko interakzioak zeharkatzen dute, sortzen ari diren berrikuntzak aktibatzeko modu gisa.
Zer gertatu da «KIMERAvsKIMERA-n» ?
Oraingoz, «KIMERAvsKIMERA» bi gauzatarako gonbidapena izan da batez ere: 1) ZEIN GERTATZEN DUGU, elkar ezagutzen, enpatizatzen, nahasten, aniztasuna, desberdintasunak eta osagarritasunak balioesten, jokoan jarri ahal izateko baliabideak eta kapitalak; eta 2) ZER EGITEN DUGU JUNTASUNEK, ideia posibleak identifikatuz, aukera-esparruak, lan-ildoak.
Lehenik eta behin, PRIVITECHVISTA kimera suntsitzailea azaleratu zen kolektiboki. Kimera hori “teknoptimismo” industrialaren eta “ekoaktibismo” erradikalaren arteko mutazio arraro eta oso arriskutsu baten emaitza da, eta, aldi berean, espezie nagusiek dagozkien pribilegioei eusten saiatu zen. Gainera, munstro honek eragiten dizkigun beldurretako batzuk identifikatzen ditugu, hala nola: gero eta deshumanizazio handiagoa, kontraesan bipolarrak, desarrollismo jasanezina, nahiz eta berdez tindatua izan, gu geu ez garen guztiarekiko enpatiarik eza, esaten dugunaren eta egiten dugunaren arteko distantzia edo indibidualismoan eroso harrapatuta egotea amaieraren zain.

Hurrengo zeregina kolektiboki genituen baliabideak eta kapitalak identifikatzea izan zen, PRIVITECHVISTAri aurre egin ahal izateko. Ahalmen eta potentzia hauek deskubritzen ditugu: aurretiazko ezagutza eta esperientzia espezifikoen motxila; sareak eta interkonexioak egiteko gaitasuna; dagoenarekin lan egiten jakitea, logika ekologiko eta zirkularretatik abiatuta; belarriak eta megafonoak entzutea, enpatia, komunikazioa edo sentsibilizazioa bezalako balioak sinbolizatuz; sormena, adimena eta erronkei heltzeko moldagarritasuna; edo hori modu parte-hartzailean eta kolaboratiboan egiteko tresnak. Halaber, behin eta berriz agertzen diren ahulezia batzuk antzeman ziren, hala nola: denborarik eta baliabide materialik eza; presa eta erritmoak moteltzeko gogoaren arteko dikotomia; herritarrekin modu eraginkorrean konektatzeko zailtasuna; edo logika kontserbadoreen boterea eta inertziak. Eta hortik abiatuta, kimera birsortzaileak sortu ziren, hala nola PULMONATOR, ETNOZILLA, BOZBEE, BROCOGRING, HARREMANTZAILE KONEKTASAURIO edo RE-KIMERA.
Eta «KIMERAvsKIMERA» ren lehen fase honekin amaitzeko, zenbait ideia zehatz prototiparatu ziren, gure filmerako behar dugun amaiera positiboa pizten eta etorkizun iraunkorragoak planteatzen lagun dezaketenak. Bost ideia landu ziren: KOMPOST ALTXORRA, ZERO HONDAKINEN BARRIOA, ORTU ZATIA, ZORROTZAURRE ERREFERENTEA eta VENETZAURRE. Proposamen askok puntu komun ugari zituzten, hainbat alderdi osatzen eta/edo partekatzen ziren, hala nola: laborategiaren ideia; komunitatearen eta herritarren inplikazioa; hondakinak ikusaraztea, ezagutzea eta berrerabiltzea; soluzioen katalogoak sortzea eta praktikatzea; edo arlo ludiko eta erakusletik elkarlanean lan egitea.

Prozesuaren itzulerak

A4 koadernotxoa

Orri bikoitzeko koadernotxoa

Egindako lanaren ondoren, orain partekatzea tokatzen da. Guretzat ordena jartzeko modu bat, baina baita kodea irekitzeko modu bat ere, beste batzuek bat egin edo berrerabili nahi badute ere, beren testuinguru eta interesetara egokituz. Horregatik, deskargatzeko koadernoan honako hauek aurki daitezke:

  1. Egindakoaren, ikaskuntzen eta hurrengo urratsen laburpen exekutiboa (koadernotxoko 14. eta 22. orrien artean).
  2. Prozesuaren emaitzak hainbat modutan erakusten saiatzen diren «kontakizunak», partekatu ahal izateko. Munstroen filmaren ideiarekin jolastu gara, eta hortik formatu eta egitura desberdineko hiru eduki mota atera dira: Joane Bilbaoren storyboard gisako ilustrazioak, koadernotxoa irekitzen dutenak (1. eta 7. orrialdeen artean); Laura Fernandezek egindako filmaren trailerra, gorago aurkeztu duguna; eta Nerea Azkonak idatzitako gidoi zinematografikoa (25. eta 61. orrien artean).
  3. Jatorrizko koadernotxoko edukiak, zenbait eguneratzerekin, «KIMERAvsKIMERA» sarrera planteatuz, baita proposatu ziren tresnak eta metodologiak ere (10-13 eta 62-81 orrialdeen artean).

Eta nola jarraituko dugu?

Itxura guztien arabera, «KIMERAvsKIMERA» esperientzia ona izan da, eta topatzen jarraitzeko nahia dago; beraz, orain, zer helburu ezarri eta nola heldu zehaztu behar da. Gainera, nahi hori eragileen arteko lankidetzaren eta sektore ezberdinen arteko hibridazioaren aldeko lurralde-apustu estrategikoaren barruan kokatu behar da, helburu, baliabide eta prozedura argiekin, alderdien esparrua eta konpromisoak hobeto ezartzea ahalbidetuko dutenak.

Lantzeko bi HELBURU osagarri:

  • EZAGUTZEN JARRAITU BEHAR DA. Foroak izatea, erronka, arazo eta interesak partekatzeko sozializazio-espazioak, sektore-harremanak ireki eta gainditzeko, helize boskoitzaren ikuspegitik.
  • ERRONKAK IDENTIFIKATZEA ETA HORIEI EKITEA. Bide bikoitz osagarri batetik: 1) Gaiak eta interesak zabaltzea (lan erlazionalagoa, esploratzaileagoa, estimuluena); 2) Gai batzuetan sakontzea (lan betearazleagoa, zehaztapenekoa, emaitzena).

Helburu horiei heltzeko erabil daitezkeen FORMATUAK:

  • IKASKUNTZA-KOMUNITATEA (DIZIPLINARTEKOA ETA ZEHARKAKOA). Prospekziora, pilula « autoklusiboak » garatzera edo harreman-jardueretara eta elkar ezagutzara bideratutako lana.
  • ERRONKA ZEHATZAK. Deialdi irekia metodologia espezifikoekin eta ad hoc taldeekin.
  • PROIEKTU ESTRATEGIKOAK. «Eragile anitzeko» klabeetan eta elkarlanean garatu beharrekoetan.

Gainera, hori guztia sortzen da alde batetik inoiz baino premiazkoagoa eta garrantzitsuagoa denean, eta, aldi berean, tokiko eta munduko egoera edo esparru jakin batzuekin lerrokatuta dagoenean, adibidez:

  • «Next Generation EU» birsorkuntza-planen diskurtsoaren eta baliabideen zati garrantzitsu bat eredu iraunkorragoetarako trantsizioan oinarritzen da. Esparru horretan dago, esate baterako, New European Bauhaus programa, diziplinaz haraindiko eta helize boskoitzeko klabeetan formulatua, erronka ekologikoari eta elkarrekin bizitzeko moduari heltzea proposatuz, modu inklusiboan, eta horretan guztian kulturari eta sormenari garrantzia emanez.
  • RIS3 Euskadi estrategiak bere sektore estrategikoen eta aukera-sektoreen artean sartzen ditu Ekosistemak, Hiri-habitata, Osasuna edo Kultura- eta Sormen-industriak, eta, gainera, arreta jartzen du horien ongarritze gurutzatuan.
  • 2030 Agendak, Garapen Iraunkorrerako Helburuak (GIH) zituenak, herritarren, erakundeen eta enpresen ekintza bideratzen zuen zentzu horretan. Eta, gainera, 2021a Nazio Batuen Erakundeak sustatutako Garapen Iraunkorrerako Ekonomia Sortzailearen Nazioarteko Urtea da, esku artean dugun guztiarekin eta «KIMERAvsKIMERA» ren inguruan urratsak ematen jarraitzeko behar bezala lerrokatutako binomioa.

Badirudi «KIMERAvsKIMERA» une egokian iritsi dela.
Gauza asko egin ditzakegu eta elkarrekin egin behar ditugu!
Nola egingo dugu?

AURRERA JARRAITUKO DU.

 

 

Iruzkinik ez

(Iruzkinak itxi daude)